Baltic 2018 Nederland – Duitsland en weer terug

5 mei 20186 oktober 2020 Peter Mantel

02 mei 2018 Vertrek uit winterhaven

We schrijven woensdag 2 mei als we eindelijk de trossen losgooien om weer een rondje Oostzee te gaan maken. Het waren nog een paar hectische dagen vooraf. Ik kreeg een leuke aanbieding voor een caravan, daar ben ik ingedoken en die heb ik uiteindelijk gekocht. Dus overschrijven, ophalen, stalling regelen op 1 mei klaar, moet nog wel wat aanpassen, zoals zonnepaneel, grotere accu, TV aansluiting etc. Om 10.00 uur dus vertrokken via Staande mast Amsterdam afgemeerd om 02.00 aan de buitenkant.

04 mei 2018 Amsterdam – Friesland
Na een korte nachtrust om 10.00 verder via Oranje sluit het Ijsselmeer op. Het is een schitterende dag met een frisse noorden wind kracht 3-4.
Om 20.00 loop ik Stavoren binnen en vaar ik nog een klein stukje verder naar Warns waar ik elk jaar afmeer aan een marrekrite. De volgende dag een wasje draaien, youtube kanaal opzetten en de eerste filmpjes uploaden.

Maandag 7 mei maak ik om 09:45 los en vaar richting Sneek. Op de Fluessen komt een een soortgelijke kotter als de Asmara (maar dan zonder masten) langzij opvaren (bootnaam Puffin) en begint een man te roepen, zijn vrouw staat aan het stuur. Ik maak nog zo’n gebaar van ken ik u, waarna hij zegt van de marrekrite vlaggetjes verkoop langszij, O, ja zeg ik en weet het weer. Ik heb ooit zo’n vlaggetjes van zijn vrouw gekocht als donatie. Daarna heeft hij mij een paar seizoenen toevallig gevonden in Sneek hebben we zo door de tijd wat gepraat over en weer. Langszij varend verteld hij dat hij dit jaar ook naar de Oostzee gaat. Dat moet voor hem toch wel een levenservaring zijn. Misschien moet ik in Sneek dan maar overnachten (wat niet de bedoeling was) want hij zal vast wel veel vragen hebben.

Om 13.42 meer ik af in Sneek aan het einde van de houkesleat voor de bruggen en tegenover de rondvaartboot. Het is nog steeds schitterend weer met temperaturen van 22+ ik loop door het centrum in de richting van de “Kolk” als ik daar aankom blijkt dat afmeren daar verboden is ivm met een muziek festijn, er is een groot muziekpodium in aanbouw, deels op het water. Doorvaart is nog wel mogelijk. Ik ga dan maar terug lopen via de doorvaart route om te kijke of hij daar dan ligt, maar ook hier ligt hij niet afgemeerd. Ik vermoed dat hij dan via Ijlst is gevaren (Dat is waar zijn vrouw mij toen het vlaggetje verkocht) en dat hij daar ergens aan een MK is afgemeerd. Aangezien ik verder geen gegevens van hem heb, hij niet zichtbaar is op de AIS en ik geen mobiel nummer van hem heb kan ik hem niet bereiken. Hij heeft van mij destijds een kaartje gehad en zou hij dus kunnen zien waar ik lig, dus ik laat het maar zo en ga eerst boodschapjes doen. Als ik terug kom bij de boot is het erg warm binnen, ondanks het dak en deuren tegen elkaar open met weliswaar de horren gesloten. Als ik dan een appje krijg van Theo “Ik zou maar gebruik maken van het mooie weer, Peter” app ik terug “Ga ook weer weg, boodschapje gedaan” en aldus maak ik om 17.00 los en vaar richting Akkrum MK waar ik om 1835 aanleg, midden in de natuur en geen boten om me heen.De dagen die volgen gebruik om te genieten van het mooie weer, kleine klusjes (ramen van binnen en buiten schoongemaakt), veel lezen en wandelen door de mooie weilanden op zoek naar ganzen. Wat mij opvalt dat er in verhouding tot vorige jaren het lijkt dat er minder ganzen zijn. Op een van die wandelingen (Simba wandeld meestal mee) fladdert er een gans op en zie ik een nest met 4 eieren. Even later verder op gebeurt het zelfde, ook hier vier eieren deze zijn echter genummerd met viltstift 8A enz. Kennerlijk worden de ganzen dus gemonitord. Twee dagen later zag ik daar een man met een fototoestel op statief bij dat nest staan. Ik denk dat ie door Marianne Thiemer gestuurd is.

Hieronder een overzicht van ganzen in Nederland
Grauwe Gans	Canadese Gans	Nijl Gans	Verwilderde Boerengans	Kol Gans	Kleine Riet Gans	Brand Gans
Grauwe Gans	Canadese Gans	Nijl Gans	Verwilderde boerengans	Toendra Riet Gans
Bejaagbaar	Bejaagbaar	Niet beschermde	Niet beschermde	Niet bejaagbaar	Niet bejaagbaar	Beschermde Gans

Vandaag is het zoals voorspeld, duidelijk minder met het weer. Toen ik opstond (meestal om 08.00) regende het was het slechts 11 graden, wat een verschil. Aangezien het vandaag hemelvaartsdag is blijf ik nog maar een dagje liggen. Morgen weer verder naar Akkrum.

Vrijdag 11 mei – Naar Akkrum
Om 10.30 maak ik los van mijn mooie stekkie in de natuur, twee sloten door en ik meer af in Akkrum, aan de “Tusken de Marren Camping” om 11.20. Ik blijf twee nachten liggen. Accus weer vol laten lopen, 200 ltr water bij en wat boordschappen doen. Het weer is nog steeds prachtig. In verband met mijn youtube kanaal ben ik eens gaan googlen naar een micrphone voor mijn Sony camcorder uit 2006. Omdat ik bijna altijd in winderige omgeving film heb ik altijd last van windlawaai op gepikt door mijn ingebouwde microphone. Het zoeken leverde veel resultaten op waardoor ik door de bomen het bos niet meer zag. Uiteindelijk heb ik maar contact opgenomen met Sony en mijn type en s/n opgegeven. Na een dag kreeg ik een duidelijke mail terug waarin vermeld werd dat dit product niet meer door Sony wordt geleverd, wel gaf de Technisch dienst aan dat er twee soorten zijn die alleen op mijn camera werken. Dus ben ik daar op gaan googelen, nou er was amper wat te vinden. Echter op Ebay kwam ik het juiste type tegen. De verkoper vroeg 65,- euro. Een nieuwe zou 150,- hebben gekost. Bod gedaan van 35,- Uiteindelijk een deal gesloten voor 45,-. De microphone wordt opgestuurd naar de zaak in Leiden vanuit Frankrijk. Hij is nu onderweg en als hij in Leiden is stuur ik hem online met PostNL door naar Dokkum post punt. Dit is de reden dat ik wat lang op de dokkumer Ee ben blijven liggen. Hopelijk krijg ik hem nog voor het weekend in Dokkum, waarna ik door kan.

19-5-2018 Dokkum
Mijn microphone pakje is binnen, gelukkig hoef ik niet te wachten tot na Pinksteren en het weer is ook goed dus morgenochtend ga ik gauw verder.

20-5-2018 Dokkum – Helgoland?
Omstreek 09.00 maak ik los. De weerberichten zijn uitstekend voor de komende week. Hetgeen mij doe besluiten om dan maar met een mooie rustige zee en halve wind uit Zuid Oost, dus aflandig, misschien in een keer door te varen naar Helgoland wel 22 uur dus door de nacht heen. Aldus besloten.

Eenmaal door de Robbengatsluis van Lauwersoog pak ik de route op via de boeien en vaar de Schiermonnikoog geul uit langs de Engelmansplaat en tussen de eilanden Ameland en Schiermonnikoog naar buiten. Helaas is de wind toch weer harder dan verwacht en pal Oostelijk en daar heb ik niet zo goed over nagedacht, totaal niet te bezeilen op de koers die ik de komende 20 uur moet varen. Kruisen heeft weinig zin want dan doe ik er 48 uur over. Dus zonder zeil hobbel ik letterlijk over de golven. Tegen avond worden golven en wind hoger en harder en wordt het varen oncomfortabel dus ga ik toch maar overwegen om Norderney aan te lopen. Was het nu een mooie gladde zee dan was het ook niet zo erg, maar de tweede tegenvaller de wind trekt aan tot 5 en de zee wordt onrustig, zeker nu ik geen zeil kan voeren bounce ik over de golven. Als ik alsnog besluit om bij Norderey daarbinnen te lopen is het 01.00 ’s nachts ook niet fijn dus om een wad aan te lopen. Ik hou nu even op want hier wordt ik misselijk van tikken op de pc op een dansend schip.

Ik duik in de gegevens wat betreft route wijziging en tijd van aankomst bij de Schluchter dat is vanuit het westen de korte route (scheelt een uur) naar Norderney maar wel over een gebied (de Schluchter) waar bij laag water maar 80 cm water staat. Ik moet daar uiterlijk 3 uur voor of tot 3 uur na hoog water over heen. Als ik bereken hoe laat ik daar ben moet ik langzamer gaan varen anders red ik dat niet. Uiteindelijke aankomst haven Norderney zal dan worden rond 0400 uur. Op het juiste tijdstip vaar ik met 2 mtr water over de Schluchter en na een langzame en moeizame trip om 0350 Nordemey binnen gelopen. Haven mud vol geen plekje meer te vinden aan de drijvende steigers, dubbelen is ook al opgebruikt. Uiteindelijk leg ik de Asmara aan lange lijnee langs de getijden wal en ga om 0500 een paar uurtjes slapen.

21-5-2018 Norderney – Helgoland
Nadat ik er al een paar keer uit geweest ben om te kijken of de Asmara niet aan zijn meertouwen hangt i.v.m. het zakkende water (2,5 mtr), sta ik om 0800 maar op. Een vlug ontbijtje want de reis naar Helgoland zal ook wel weer tegen zitten. Normaal met behulp van zeilen vaar ik dat in 12 uur. Maar zoals het gisteren ging met de wind pal op kop vermoed ik dat het wel langer zal duren. Ik begrijp nog steeds niet waarom die motor zo’n weinig vermogen heeft. Als ik toch maar een poging doe om te kruisen met zeil op, loopt hij wel iets snellen, maar de ruimte in dit gebied is te klein om grote slagen te maken. Ineens veranderd het motortoerental. Oeps denk ik filter verstopt, zal dat het geweest zijn. Dus gauw schakel ik over naar het schone by-pass filter, echter hierop will de motor ook niet aanslaan. Ik draai de boot om maar krijg hem amper door de wind, als dat uiteindelijk lukt vaar ik dus nu zonder motor terug voor het lapje met 2,5 knoop.

Vele gedachten malen door mijn brein en uiteindelijk kom ik toch weer terug op het probleem van een vervuilde tank. In een dieseltank ontslaat bacterie groei, deze bacteriën sterven af of sterven als je een toevoeging gebruik (in de hoop dat ze zich dan niet meer kunnen voortplanten) en deze slush komt in het filter, het filter raakt eerder dan normaal verstopt en de motor smoort. Dit is me al een keer in Polen geloof 2015 overkomen. Toen heb ik als voorzorg een extra by-pass filter ingebouwd. Deze beide filters hebben een gezamenlijke aanzuig leiding, als daar nu een prop in komt dan krijgen beide filters dus geen brandstof meer een smoort de motor, dat gaat geleidelijk, dat verklaart dan ook waarom de motor veel te weinig vermogen had, tot hij er volledig mee stopte.

Enfin, zo kan ik een haven niet in, ik heb dus weer de rescue nodig. Dus ik roep Bremen Rescue, vertel het probleem en zei komen me redden en slepen me weer terug naar de plek waar ik vanmorgen begon. Weer afgemeerd aan dezelfde rottige plek. Via de havenmeester zoek ik contact met een bedrijf die mijn tank komt schoonmaken, welnu morgen om 0900 komt er iemand. Ik ga het beleven.

22-05-2018 Tank leegzuigen
Er is op dit moment iemand bezig om mijn tank vanaf de bodem leeg te zuigen, volgens indicatie zat er nog 200 ltr in. Dat moet je dus allemaal in kannen en vaten pompen en waarschijnlijk ben ik dan die vervuilde brandstof dus kwijt. Ik had even hoop of het via een fijn filter misschien weer terug gepompt kan worden, is toch 200,- euro. En dan moet ik hier minstens 300 ltr tanken tegen een hoge prijs. Ik wordt hier allemaal niet blij van. Dit hakt weer allemaal in mijn budget, dus Polen ga ik mogelijk vergeten. De 200 ltr of wat er van over was, ongeveer 150 ltr hebben we voorzichtig weer terug geheveld in de tank, er voor zorgend dat de 2 cm van de bodem van elk vat niet meer terug gaat in de tank.

24-05-2018 Tank opgevuld / bezoek Norderney plaats

Nadat de uitgepompte diesel weer terug in de tank zit, vervang ik alle drie de filters en ontlucht ik de motor. Met het tankstation om 16.30 afgesproken om 200 ltr bij te tanken a 1,36 euro, dat is andere koek dan de dieselprijs van Helgoland (0,93 ct).
Omdat ik de rekening van de Garage straks ook moet betalen besluit ik naar het dorp te lopen, tenslotte ben ik daar nog nooit geweest. Ik kwam altijd tussen 18.00-19.00 binnenlopen om vervolgens de volgende dag ’s morgens vroeg met het tij weer te vertrekken. Het is een leuke badplaats, best wel toeristisch. Eerst zoek ik een bank om wat contant te pinnen, als dat gelukt is en ik wat van het stadje bekeken heb, zoek ik een lekker terrasje voor een potje bier. Ik begin me eindelijk weer een beetje mens te voelen. Omstreek 15.00 wandel ik terug naar de haven. Om even voor half 5 maak ik los en vaar een klein eindje verder aan dezelfde kade en meer af achter een zeilboot, ik lig nu aan lager wal en er staat een straffe wind. De tankboer komt aangelopen en reikt met de slang. Nadat ik 200 ltr diesel gejank heb en 270,- euro lichter, tref ik voorbereiding om terug te varen. Ik leg een spring midscheeps en vaar zo de achtersteven van de wal af tegen de wind in, als ik snel de spring los wil maken blijf hij haken achter een grote splinter aan de paal. Dan werp ik de hele lijn maar overboord en vraag aan de zeiler of hij die wil oppikken en naar me toe wil werpen. Ik ben nu in het midden van de vaargeul en. . . . ja hoor de motor stopt wederom. Als een speer open ik de machine kamer, ontlucht en gelukkig slaat de motor weer aan. De lijn wordt aan boord geworpen en ik vaar terug naar mijn stek en meer daar wat makkelijker af omdat de wind nu op de achtersteven staat. Ik hoop dat dit afslaan misschien kwam omdat hij nog niet goed ontlucht was, tijd zal het leren.

Vrijdag 25-05-2018 3e poging Norderney – Helgoland
As planned om 07.00 gooi ik los voor Helgoland en begin de het haven kanaal uit te varen. . . todat ja je raad het al de motor er wederom mee stopt. Snel weer luik open maar dit keer duurt het langer dan gebruikelijk en intussen drijft de boot vervaarlijk naar de lage wal waar een grote veerpont afgemeerd ligt dus moet ik nu eerst het schip veilig stellen. De veerboot heeft aan de voorzijde op de waterlijn een soort messcherpe boegpunt die naar voren steekt als een drijver en de romp van de Asmara drijft daar haaks op af, als ik dit zo laat gaan prikt dat zo een gat in mijn romp en dat is het laatste waar ik op zit te wachten. Dus letterlijk gooi ik mijn hele gewicht in de schaal en tussen de Asmara en de veerboot en probeer dit af te houden. Het levert me uiteindelijk weer de nodige lakschade op aan de stuurboord zijde van de romp, net boven de waterlijn. Dat gestuntel van mij wordt opgemerkt door een uitvarend overheidsschip net zo groot als de veerboot en besluit mij te gaan helpen. Ze slaan achteruit en werpen een lijn naar het achterdek van de Asmara, die ik snel om een bolder leg, waarna ik weer vlug naar voren ren om af te houden, langzaam komt de Asmara vrij van de veerboot. Daarna verzoek ik de mannen op het achterdek van de overheidsboot nog om een minuutje zodat ik verder kan ontluchten. Gelukkig slaat de motor weer aan. Ik bedank alle helpende handen, werp de lijn terug en leg de Asmara weer op koers van de uitgang van de haven. Nu eerst het zeegat uit dan kan ik tenminste nergens meer tegenaan knallen. Ik volg nu de boeien lijn uitgaand rekening houdend aan de hoge kant van de wind te blijven, zodat bij een volgend storing ik misschien als het te lang duurt een anker kan uitgooien.

Geleidelijk volg ik de volledige boeien lijn en kom in dieper water op open zee. Hiervandaan pik ik de route op naar Helgoland en stel de automaat in. Omdat de wind nog altijd straf doorstaat uit pal Oost besluit ik maar weer te gaan kruisen. Daarbij stel ik de automaat in op windvaan besturing met een hoek van 32 graden met de wind, dat is het scherpste wat de Asmara aan kan, rol de genua uit en de boot ligt rustig op koers over bakboord zijde. Na een klein half uurtje stopt de motor er wederom mee, de snelheid van 5 knopen valt terug naar 2 knopen, maar er gebeuren geen enge dingen. Als ik de motor weer draaiend heb denk ik een even goed na. Zo wil ik niet verder. Ook hier zou ik weer omstreeks middernacht Helgoland aan lopen een winderige plek midden in zee en dan zie ik mijzelf al stuntelen met een afgeslagen motor in de havenkom. Dit is gekkenwerk.

Ik neem een besluit en ga niet verder meer. Zet de boot met de kop in de wind en hijs het grootzeil, hierna draai ik naar pal west en loop voor de wind met twee zeilen richting Nederland met 5,6 knopen. Verwachtte aankomst Lauwersoog middernacht. Diverse malen onderweg stopt de motor er mee en soms laat ik de Asmara maar een uurtje zonder motor terug zeilen, maar dat gaat wel ten kostte van snelheid, gelukkig heb ik nog stroom mee dus loop ik ongeveer 4,5 knopen. De wind trekt aan tot 5 Bft, naarmate de dag begint en de zon omhoog kruipt, de golven lopen van achter op en in de middag zijn het inmiddels flinke volwassen golven geworden van zo’n 1,5 mtr. In de vroege avond staat er inmiddels een dikke 6 en golven die ruim boven de twee meter komen. Ik ben inmiddels Noord van Schiermonnikoog en ga mij oriënteren op de aanloop van de geul tussen Schiermonnikoog en Ameland een smalle geul die overwegend zuid loopt met de nodige bochten daarin. Verwachtte aankomst aanloop ton 22.00. Als ik daar 45 minuten van af ben bekruipt me toch een heel onbehagelijk gevoel, de golven die nu nog recht onder me door lopen met behoorlijke bergen en dalen, laten de Asmara surfen, maar bij die ton aankomen moet ik 90 graden bakboord uit om de geul in te varen en dan krijg ik die inmiddels zware rollers volledig dwars. Ik ga dit niet in mijn eentje doen met ook nog eens een motor die nog steeds maar een half uurtje loopt. Om even voor 22.00 roep ik op kanaal 16 de Nederlandse kustwacht aan, ik leg mijn situatie uit, waarop men vraagt wat wilt u van ons? Ik meld dat het wel eens heel lastig voor mij kan worden om deze geul in te lopen en wil graag assistentie standby voor als er iets gebeurt wat ik niet onder controle krijg, waarop zij mij antwoorde dat ze de reddingsboot van Schiermonnikoog gaan in seinen. Even later kan ik contact maken met de reddingboot “Koning Willem I”, zij verzoeken mij verdere communicatie te doen op kanaal 67.

Als ik via dit kanaal contact heb met de redding boot weten zij inmiddels van mijn situatie en vragen hoe laat ik bij de aanloopton verwacht te zijn, waarop ik antwoord over een half uur. Ok zeggen zij wij komen nu naar je toe en zijn daar op dat tijdstip. Even later roepen ze weer op en vragen mij te bevestigen dat ik hun uit zuiden zie aankomen. Op de AIS zie ik dat het inderdaad de “Koning Willem I” is en bevestig dat. Als ze vlak bij reopen ze opnieuw op en zeggen dat ik koers en snelheid moet houden en dat ze langszij komen varen om twee man bij mij aan boord te zetten, een man met ook diesel kennis. Inmiddels zijn de oplopend golven behoorlijk zwaar geworden. As de redding boot langszij is springen twee vrijwilligers aan boord. DE “Koning Willem I” vraagt mij nu om 90 graden bakboord uit te gaan en een koers aan te houden recht op de kerktoren van Schiermonnikoog af. Ik bevestig dat. eenmaal op die koers met wind en golven volledig dwars, de zeilen bijgesteld voor halve wind, begint de Asmara nu veel heftiger te rollen en bij elke 7e golf maken we bijna slagzij. Natuurlijk stopt de motor er weer mee, maar de zeilen en de autopilot houden de boot redelijk op koers, waare het niet dat we wel van de wind af driften. Het ontluchten duurt niet lang en de motor loopt weer. Aan boord is nu werkelijk alles losgekomen en alles dondert op de keukenvloer en op de achtervloer, na enige tijd is het niet meer mogelijk om daar te lopen. een van de mannen is op het voordek blijven zitten, de ander zit bij mij in de deur opening. Met hem heb ik overleg over de motor en mogelijke oorzaken, we lopen allerlei scenarios door. ook proberen we later nog om een van de vulopeningen open te maken om te kijken of de tankontluchtingen misschien dicht zitten, maar als de motor er na een half uurtje weer mee stopt was dat het probleem dus ook niet. Inmiddels vraagt de “Koning Willem I” om nu weer stuurboord uit te gaan en de boeien lijn weer te volgen, want recht vooruit zijn ondieptes. De golven die nu nog steeds volledig dwars in komen zijn erg hoog, om een idee te geven zittend in mijn stuurstoel komt de hoogte van de aanrollende golf boven de stuurhut uit. En even later krijgen we dus een monstergolf die de Asmara letterlijk bijna plat slaat, zelfs de stoere mannen spraken hun ontzag daarover uit.

Gelukkig beginnen we bijna in de beschutting van Schiermonnikoog te komen waardoor duidelijk merkbaar de golven aan het afnemen zijn, weliswaar nog altijd een 1,5 uur varen tot de sluis. Inmiddels is het donker geworden. Alle boeien in deze aanloop hebben een kenteken licht. Als we wat verder in de beschutting komen ga ik naar het achterdek om de Genua in te rollen wat zeer zwaar gaat, maar ik krijg het voor elkaar. Een half uur voor aankomst ga ik wederom naar achter om het grootzeil te laten zakken we hebben dan nog ongeveer 40-50 windhoek, maar opsturen is hier geen optie. ook die klus wordt geklaard. Even later vraagt de “Koning Willem I” of ik alleen verder kan of dat ze nog bij me moeten blijven tot aanleg, ik vraag dat laatste want als ik net voor de sluis (die overigens al gesloten is) weer een motorstoring krijg gaat het misschien als nog fout. De “Koning Willem I” bevestigd dat en blijft volgen. Respect voor de mannen die dit werk als vrijwilliger doen, we komen ongeveer om 01:00 aan, maar de man die naast me zat zegt dat hij morgen weer om 06:00 op zijn werk verwacht wordt. De mannen aan boord en van de “Koning Willem I” helpen met afmeren aan de stuurboord drijvende steiger van de sluis. Nadat ik gegevens met ze heb uitgewisseld en ze uitvoerig heb bedankt voor hun assistentie vertrek de “Koning Willem I” met voltallige bemanning naar Schiermonnikoog en meld zich af bij de Nederlandse kustwacht, Asmara zonder problemen afgemeerd aan steiger.

Ik neem een dubbele borrel en ga mijn mandje in, voorlopig weer zee genoeg gezien.

Zaterdag 26-05-2018 Lauwersoogsluis buitenkant – Lauwersmeer MK
De volgende morgen ben ik er om 08.00 uit en roep de sluis op. Ik zag al een paar keer boten uit de sluis komen, waarna het licht voor mij een tijd op groen bleef staan. Ik vertel de sluiswachter dat ik hier afgelopen nacht door de reddingsboot gedropt was en dat ik motorproblemen heb en dat ik hem zal oproepen als ik er klaar voor ben, geen probleem meld hij.
Als ik het meeste aan rommel wat opgeruimd heb, ontlucht ik nogmaals de motor en roep de sluis op, die op dat moment net open gaat, om naar binnen te varen. Zo wordt ik dus geschut en kom weer op zoet water. Bij het uitvaren van de sluis stopt natuurlijk de motor weer, maar hier geen obstakels of golven, dus das snel gepiept. Ik vaar door naar de MK en ga mijn wonden likken en nadenken wat verder te doen.