Deel 8 Holtenau (Kiel) – Lauwersoog (Youtube video 20)

4 september 2023 Peter Mantel

Kiel kanaal

Op 18-8-23 om 10.00 uur licht ik anker, uit de baai vlak bij de ingang van het Kiel kanaal. We varen nu naar de ingang van de sluis. Het is een bewolkte dag wind NNE 2 temperatuur 18,6 graden. Als ik daar aankom overzie ik eerst de situatie en luister uit op Marifoon kanaal 12, aanroep Kiel kanaal 4.
Er moeten een viertal vrachtschip nog schutten en naar buiten komen, ook zie ik dat er nog 3 vrachtschepen aankomen die naar binnen moeten, dit gaat dus nog wel een uurtje duren. Ik meer af aan de kade in afwachting van dingen die gaan gebeuren, geleidelijk komen er meer zeil- en motorboten die rondjes gaan draaien voor de sluis, maar het zal zeker nog wel een half uur duren. Ik zit eerste rang en de motor staat uit.
Nadat het laatste vrachtschip naar binnen is gevaren, mogen de zeilboten naar binnen om langs dat vrachtschip, dat aan stuurboord afgemeerd is, aan bakboord voor in de sluis af te meren. De zeilboten kunnen er dan als eerste uit en hebben zo geen last van schroefwater van dat vrachtschip.
Ik heb het al waarschijnlijk in eerdere blogs vermeld, maar het afmeren gaat aan drijvende houten vlonders, je fenders moeten op de waterlijn liggen en schieten er dus gemakkelijk tussen uit. Ik gebruik zelf rubber matten die ik aan lijnen langs de romp in het water laat zakken, werkt prima.
Als we de sluis uitvaren heb ik besloten om nog maar een nachtje op de Flemhudersee te overnachten, ligt ongeveer bij KM88 aan bakboord zijde.
Het is nu vrijdag de 18e dus kan ik op mijn gemak mijn video 20 editen en klaar maken, een beetje rust heb ik ook wel verdiend.
Op zaterdag, 10.00 uur na het lanceren van video 20, licht ik anker en vaar bakboord uit naar het Gieselau. Kanaal bij KM40, eenmaal daar aangekomen om 14.02 meer ik af aan de langszij steigers, je mag daar 1 nacht liggen, geen faciliteiten. Bij de sluiswachter ga ik mijn entry en het Kiel kanaal betalen, let op hier kun je nog niet pinnen, ik reken al jaren €8,- af voor sluis en Kiel kanaal.

Gieselau kanaal

Op 20-8-23 maak ik los en vaar door de brug en de sluis, richting de connectie met de Eider rivier. De Eider rivier waar je weer zee op kan. De Eider rivier is een meanderende rivier en 99KM van Gieselau tot het eider Sperrwerke, de eerste helt van de rivier is beheerst door sluizen, de tweede helft is de Eider een getijden rivier. De eerste sluis vanaf Gieselau, is de Lexfahre sluis, in deze en geen van de verdere sluizen of bruggen hoeft er iets betaald te worden. Dan krijg je na Lexfahre de Pahlhude brug, vervolgens de Nordfeld sluis, de Stratenbrug bij Friedrichstadt, de Eisenbahn brug na Friedrichstadt en tenslotte de straten brug bij Tonning. Het is dus nu zaak om goed te plannen, je wilt immers stroom mee hebben. Afstand Nordfeld – Tonning 11,3 Nm / 21Km.
Voor zeilboten met een kiel is het belangrijk om niet eerder dan 3 uur voor of uiterlijk 3 uur na hoogwater over de drempel Tonning in te lopen, houdt hier stuurboord wal aan want de andere kant is door stroming ondiep. In Tonning meer je af aan bakboord met drijvende steigers, aan stuurboord met lange lijnen ivm getijden.
Even terug naar de planning, ga je met hoogwater door de Nordfeld sluis, dan heb je de stroom mee en moet dat voldoende zijn om uiterlijk 3 uur na hoog water Tonning in te lopen. De bruggen die je passeert hebben geen van alle Marifoon, alleen een telefoon nummer. Verwittig deze bruggen dus ruim voor af dat je eraan komt en een opening wilt. Met name de Eisenbahn brug, het is vervelend te moeten wachten op een snelstromende rivier. Er is een A4tje op internet met al deze essentiële informatie. (https://www.elwis.de/DE/Seeschifffahrt/Schleuseninformationen/Betriebszeiten-Eider-2022.pdf?
Zorg dat je dat voor de planning bij de hand hebt.
Frierichstad
Het is zeer aanbevelingswaardig om een bezoekje te brengen aan Friedrichstad, dit stadje is gebouwd met behulp van of door Nederlanders en heeft leuke grachtjes en een Nederlandse bouwstijl, met geveltjes. Al je de stratenbrug bij Friedrichstadt bent gepasseerd krijg je direct aan stuurboord de ingang naar de Friedrichstadt sluis, let op aan de stuurboord zijde staat een ondiep kardinale boei, ga dus niet tussen die boei en de wal door! De haven wijst zichzelf.

Eider rivier

De Eider rivier is een mooie rivier van Gieselau tot Tonning 99Km, aangegeven net als het Kiel kanaal met KM palen op de walkanten 0= Gieselau 99= Tonning.
Langs het eerste en dus beheerste deel van de rivier liggen diverse havens, let op diepte verschilt per haven, de meeste zijn ingesteld op kleine motorboten. Maar er zijn wel mogelijkheden ook voor zeilboten. Zorg dat ook als je op het beheerste deel van de Eider vaart, in het midden of de buitenbochten aan te houden. soms worden ondieptes met een ton aangegeven. Ook Friedrichstadt zoals hierboven aangegeven is een leuke plaats. Je kunt op dit beheerste gedeelte ook makkelijk ankeren, let wel op de diepte want die loopt soms snel terug.
Dat brengt mij weer bij het getijden deel van de rivier, Dus vanaf Nordfeld tot Tonning kun je nergens aanleggen, behalve dus in Friedrichstad. De boeien lijn wordt aangegeven met boompjes stomp en scherp, blijf daar goed binnen. Veel plezier met het varen op deze bijzondere rivier, mocht je hier nog vragen over hebben kun je onderaan dit bericht doen of in mijn gastenboek.

Tonning

Tonning is een oude vissersplaats en leuk historisch stadje met veel restaurants langs de kade. Op loopafstand is een supermarkt. Door de getijden valt deze haven gedeeltelijk droog, eigenlijk vergelijkbaar met Schiermonnikoog. De havenmeester komt langs voor haven geld en kan je van allerlei informatie voorzien, voor o.a. over het binnen wad naar het EiderSperrwerk. Aan het einde van de haven aan bakboordzijde is het haven kantoor, douches en afval. De code van de toegangs deur krijg je van de haven meester. Vanaf Tonning naar zee ga via het Eidersperrwerk, dat 24 uur in bedrijf is en waar je geen sluisgeld betaald. Wil je maximaal gebruik maken van het wad, ga dan 1 uur voor hoog water Eidersperrwerk uit Tonning weg en volg de boeien lijn uit Tonning nauwkeurig, direct stuurboord uit blijf je nog even langs de stuurboord wal varen om vervolgens over te steken naar de andere kant.
Eenmaal weer buiten na het Sperrwerk volg je ook hier de boeiennlijn nauwkeurig en gaat de stroom flink meelopen. Het einde van dit wad ligt bij de aanloop ton Eider. Hiervandaan kun je één waypoint zetten naar Helgoland.
Wil je meer weten over Tonning, dan vind je vast wel iets op google, meer info op mijn website in blog of nieuwsbries type dan Tonning in het menu op het vergrootglas, het zoekveld van deze site, en je krijgt alle artikelen waar dit in voor komt.

Helgoland

Ik vaar elk jaar (sinds 2010) op Helgoland op de heenreis en op de terugreis. Ik noem dat mijn technische stop. Op de heenreis na de winter, vul ik mijn dieseltank (1100 ltr) op voor het varen op de Oostzee. Dit is normale diesel en belasting vrij, het scheelt altijd 30 a 40 ct. met Nederland. Op de terugreis vul ik mijn dieseltank weer op voor de komende winter. (kachel verbruik) Helgoland is een groot rotsblok in zee, met een neven eiland Dune wat ooit vastzat aan het hoofd eiland. Maar meer info hierover in mijn blog Het eiland Helgoland

Norderney

Omdat de zee van Lauwersoog tot Helgoland (109Nm) altijd ruw is met West en Noordwesten winden, golven 1-2 meter, verdeel ik dit in twee stretches en maak een stop in Norderney. Ik ga de haven daar niet meer in, simpel omdat ik daar altijd laat aankom en met uitgaand tij weer door wil. Zo nu ook. Op 24-8-23 vertrek ik uit Helgoland om 07.50. Er is een onbewolkte hemel met >10 km zicht, wind Zuid 2, temperatuur 22 graden. Ik overweeg om direct in een keer door te varen naar Lauwersoog met het oog op het rustige weer. De wind is aanvankelijk tegen zodat ik nu voor de eerste keer hoog blijf, boven de traffic lanes en naderingen. Hierdoor heb ik een bezeilde route, welke ik op windvaan zet zodat ik scherp kan blijven varen op mijn Genua.
Om 14.11, midden in de traffic Lane, valt ineens mijn plotter uit en gaat weer re-booten. Ik gebruik nu mijn Iphone als alternatief. Dit komt omdat mijn externe GPS kapot is en ik dus alleen op interne GPS werk en die heeft mindere ontvangst. Ik vaar nu snel haaks de traffic Lane uit.
Na een tijdje heb ik alle GPs weer terug. Hierdoor vaar ik nu weer richting kust, maar mijn koers en wind zijn veranderd, zodat ik toch kan blijven zeilen. Om 15.09 besluit om niet meer in een keer door te gaan, eigenlijk was ik Norderney al gedeeltelijk voorbij, maar het weer verslechterd en de golven worden weer pittiger. Ik vaar net boven de sluchter en besluit over die aanloop tussen de eilanden naar binnen te gaan. Ik hou nauwkeurig elk schip in de gaten dat over de Sluchter naar binnen vaar en kom tot de slotsom dat de boeien lijn verlegd is.
Het is gelukkig hoog water, dus veel zorgen hoef ik me niet te maken. Maar het adrenaline peil gaat wel weer omhoog. Om 17.00 anker ik tussen de eilanden in de getijden stroom achter de groene boei. Normaal zou ik over het wantij achter de eilanden verder gaan zie hiervoor blog Van Helgoland en terug via wantij, maar de getijden zijn niet gunstig om twee getijden te pakken. Het eerste getij is 05.00 het tweede rond 17.00, in beide gevallen zit ik in het donker, dat gaat het dus niet worden.
Om 06.15 licht ik mijn anker om nog met hoog water weer over de Sluchter naar zee te gaan. Het weer is mistroostig en golven hoger, wind West 4-5. Maar de vooruitzichten zijn beter, afnemende wind West 2-3. In de loop van de ochtend breekt de zon door en wordt de zee een stuk rustiger, zo is toch nog fijn om te varen. Als ik de aanloop naar Port Lauwersoog in vaar loopt de stroom zoals verwacht mee en maak ik goede voortgang. Ik had contact gehad met een bootvriend die van een kaart geleend en aan het Reitdiep woont, hij zou de kaart komen terug brengen achter de sluis in Lauwersoog.

Port Lauwersoog

Omstreek 16.15 lig ik voor de sluis van Port Lauwersoog, het is er druk. Ik heb even aangelegd voor de sluis in afwachting van. Al redelijk snel mogen we naar binnen, de sluis wachter vraag eerst de kleinere boten zonder mast naar binnen toe te varen onder de brug door. Lees meer over de perikelen in de sluis, deel 9.